डॉ. चैतन्य कुंटे (तथा केशवचैतन्य कुंटे) यांचे व्यक्तित्त्व हार्मोनिअमवादक, संगीतकार, संगीतज्ञ, बंदिशकार व गुरु असे बहुपेडी आहे. विख्यात हार्मोनिअमवादक डॉ. अरविंद थत्ते, गायक पं. मोहनराव कर्वे आणि ज्येष्ठ संगीतशास्त्री डॉ. अशोक दा. रानडे यांच्या तालमीमधून भारतीय संगीताचा कलापक्ष आणि शास्त्रपक्ष या दोन्हीची व्यापक दृष्टी त्यांना प्राप्त झाली आहे. एक अष्टपैलू कलाकार म्हणून वाखाणले गेलेले चैतन्य कुंटे हे ‘संगीत अलंकार’ (अ.भा.गांधर्व महाविद्यालय मंडळ) असून त्यांनी इतिहास, भारतविद्या व पुरातत्त्वशास्त्र या विषयात एम्. ए. व एम्. फिल्. केले आहे. ‘प्रार्थनास्थळांतील संगीत - एक संगीत-संस्कृतीशास्त्रीय अभ्यास’ या विषयावरील संशोधनासाठी त्यांना संगीत विषयातील डॉक्टरेट प्राप्त झाली आहे. ‘टप्पा गायकी’ या विषयावरील संशोधनासाठी केंद्र सरकारच्या सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या पाठ्यवृत्तीचे ते मानकरी होते.
डॉ. चैतन्य कुंटे यांना एक हार्मोनिअम वादक म्हणून साथसंगत, एकल हार्मोनिअमवादन व सप्रयोग व्याख्यानांचाही अनुभव आहे. पं. भीमसेन जोशी, डॉ. प्रभा अत्रे, गानसरस्वती किशोरी आमोणकर, पं. दिनकर कायकिणी, पं. बाळासाहेब पूछवाले, पं. यशवंतबुवा जोशी, पं. रामाश्रय झा, पं. बबनराव हळदणकर, पं. लक्ष्मण कृष्णराव पंडित, पं. छन्नुलाल मिश्रा, पं. बिरजू महाराज, नृत्यपंडिता रोहिणी भाटे असे बुजुर्ग कलाकार; तसेच राजन साजन मिश्रा, उल्हास कशाळकर, राशीद खां, मुकुल शिवपुत्र, विजय सरदेशमुख, सत्यशील देशपांडे, श्रुति सडोलीकर, जयश्री पाटणेकर, वीणा सहस्रबुद्धे, आरती अंकलीकर, अश्विनी भिडे देशपांडे, इ. आघाडीच्या कलाकारांना चैतन्य कुंटे यांनी हार्मोनिअमची संगत कुशलतेने केली आहे. ते आकाशवाणीचे मान्यताप्राप्त कलाकार असून भारतातील, तसेच विदेशातही अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया, न्यूझीलंड, दुबई, जपान, सिंगापूर, इझ्राएल इ. देशांत त्यांनी कलाप्रस्तुती केली आहे.
एक बंदिशकार म्हणून प्रचलित व अप्रचलित रागतालांत अनेक गानप्रकारांच्या वैशिष्ट्यपूर्ण अशा सुमारे चारशे बंदिशी त्यांनी रचल्या आहेत, पैकी तीनशे बंदिशी ‘राग चैतन्य’ या ग्रंथाच्या दोन खंडांत (२०२०) प्रकाशित झाल्या आहेत. ‘सुरन गाओ सरस’, ‘संप्रति’, ‘नितही रहे गूंजन’, ‘संगीतधारा’, ‘प्रात समये’ व ‘सूर चैतन्याचे’ हे स्वरचित बंदिशींचे कार्यक्रम त्यांनी केले असून त्यांच्या बंदिशींचे ‘सृजन प्रथम’, ‘सृजन द्वितीय’, ‘रसिया’, 'स्मरणतरंग', 'टप्पेदी बहार' आणि 'राग निरागस' हे ध्वनिसंच प्रकाशित झाले आहेत. डॉ. चैतन्य कुंटे यांनी मराठी संगीतप्रकारांमधे अभंग, भक्तिगीत, लावणी, भावगीत, गझल हे प्रकार समर्थपणे हाताळले आहेत. शिवाय ‘साज ठुमरीचा’ या विशेष कार्यक्रमासाठी मराठीतील ठुमरीच्या रचना त्यांनी केल्या. चैतन्य कुंटे यांनी आजवर सुमारे २० ‘संकल्पना मैफिलीं’ची निर्मिती, संहितालेखन व सादरीकरण केले आहे.
संस्कृत साहित्याच्या प्रेमामुळे त्यांनी अनेक संस्कृत रचना स्वरबद्ध केल्या आहेत. आकाशवाणीसाठी त्यांनी मेघदूतम्, वसंतवर्णनम्, गीतगोविंदम्, रामगीतिकाव्यम्, गाहा सत्तसई, प्राकृतसरिता, उपनिषदांचे अंतरंग, कालिदासाच्या नायिका, तसेच शंकराचार्य, रामानुजाचार्य व वल्लभाचार्य यांच्या स्तोत्ररचना संगीतबद्ध केल्या असून ‘कालिदास विलास’ हा कविकुलगुरु कालिदासाच्या पूर्ण साहित्यकृतींचा आढावा घेणारा संगीत-नृत्य-अभिवाचनाचा रंगमंचीय कार्यक्रमही त्यांनी सादर केला आहे.
संगीताचा एकंदर मानवी संस्कृतीशी असणारा संबंध यावर डॉ. चैतन्य कुंटे हे चौफेर विचार करत असून त्यावर त्यांनी लेखनही केले आहे. त्यांनी लिहिलेले ‘पाश्चात्त्य संगीतसंज्ञा कोश’ (डॉ. अशोक दा. रानडे यांसह, २०१७, पॉप्युलर प्रकाशन), ‘रागचैतन्य प्रथम भाग’ (२०१९, अमलताश प्रकाशन), ‘रागचैतन्य द्वितीय भाग’ (२०२०), Hṛdayakautukam and Hṛdayaprakāśa: Translation and analytical study (with Dr Mugdha Gadgil, 2021, Aahat Publications) आणि 'भारतीय धर्मसंगीत' (२०२३, पॉप्युलर प्रकाशन) हे पाच ग्रंथ प्रकाशित झाले आहेत. ‘भारतीय धर्मसंगीत’ हा त्यांचा अभ्यासपूर्ण ग्रंथ ह्या विषयावरचा मराठीतील पहिलाच ग्रंथ आहे. ‘छंदोवती’ (मालिनी राजुरकर षष्ठ्यब्दीपूर्तीगौरव स्मरणिका, २०००), ‘पुण्यस्वर’ (‘पुण्यातील संगीतसंस्कृती’ विशेषांक २००९, बंदिश विशेषांक २०११, आग्रा घराना विशेषांक २०१२, किराना घराना विशेषांक २०१३, ठुमरी विशेषांक २०१४, गुरु-शिष्य परंपरा व लोककला विशेषांक २०१६) या विशेषांकांचे संपादन त्यांनी केले आहे. ‘स्वरस्मृती’ (पं. मोहन कर्वे गौरवग्रंथ, २०११), ‘मर्मज्ञ’ (डॉ. अशोक दा. रानडे गौरवग्रंथ, २०१२), महाराष्ट्राचे शिल्पकार चरित्रकोश - संगीत खंड (२०१५), डॉ. अशोक दा. रानडे लिखित ‘संगीत संगती’ (२०१४, राजहंस प्रकाशन पुणे) आणि या ग्रंथांच्या संपादनात त्यांचा विशेष सहभाग आहे. ‘मराठी विश्वकोश’ प्रकल्पात संगीत विषयाचे ते तज्ज्ञ सल्लागार आहेत. ‘महाराष्ट्राचे शिल्पकार चरित्रकोश - संगीत खंड’ ह्या कोशांसाठी त्यांनी महाराष्ट्राच्या संगीतेतिहासावर प्रदीर्घ प्रस्तावना लिहिली असून हा कोश व ‘विश्वकोश’साठी अनेक संगीतकारांविषयी चरित्रात्मक नोंदी त्यांनी लिहिल्या आहेत. ‘स्वरगंगा’ या ऑनलाईन संगीतकोशाचेही ते तज्ज्ञ-संपादक आहेत व त्यासाठी अनेक रागांची अद्ययावत विस्तृत माहिती त्यांनी लिहिली असून अनेक परंपरागत बंदिशींचे संपादन, स्वरलेखन केले आहे.
सध्या सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या ‘ललित कला केंद्र गुरुकुल’ येथे गुरु व सहायक प्राध्यापक म्हणून ते कार्यरत आहेत. ‘डॉ. अशोक दा. रानडे अर्काइव्हज’ या पुण्यातील एकमेव संगीत संग्रह-अभ्यासकेंद्राचे ते संस्थापक संचालक आहेत. ‘महाराष्ट्र कल्चरल सेंटर, पुणे’ या संस्थेच्या संगीतविभागाचे समन्वयक आहेत व तेथे ‘सुदर्शन संगीत सभा’ ही अभ्यासपूर्ण कार्यक्रम-मालिका ते सादर करतात.
‘पं. गोविंदराव पटवर्धन स्मृती पुरस्कार’ (२००७, कलाघर ट्रस्ट), ‘केशवराव भोळे संगीतकार पुरस्कार’ (२००९, स्वरानंद प्रतिष्ठान), ‘संगीता बेंद्रे पुरस्कार’ (अ.भा.गांधर्व महाविद्यालय मंडळ, २०१०), संगीतक्षेत्रातील योगदानाबद्दल पहिला ‘वसंतोत्सव पुरस्कार’ (२०११, पं. वसंतराव देशपांडे प्रतिष्ठान, पुणे), ‘धृपदिये शंकरबुवा अष्टेकर स्मृती पुरस्कार’ आणि ‘दि. गो. दातार संगीत शिक्षक पुरस्कार’ (२०१६, पुणे भारत गायन समाज), ‘रोहिणी भाटे नृत्य-संगीतकार पुरस्कार’ (२०१७, पुणे महानगर पालिका), ‘म्युझिक फोरम रिसर्च अवॉर्ड’ (२०१९, मुंबई), विनय चित्राव स्मृति सन्मान (२०२२), सरदार आबासाहेब मुजुमदार पुरस्कार (२०२२), मास्टर कृष्णराव फुलंब्रीकर स्मृति पुरस्कार (२०२३), लोकमत साहित्य पुरस्कार (भारतीय धर्मसंगीत ह्या ग्रंथासाठी, २०२४) देऊन डॉ. चैतन्य कुंटे यांना गौरविण्यात आले आहे.
डॉ. चैतन्य कुंटे यांना एक हार्मोनिअम वादक म्हणून साथसंगत, एकल हार्मोनिअमवादन व सप्रयोग व्याख्यानांचाही अनुभव आहे. पं. भीमसेन जोशी, डॉ. प्रभा अत्रे, गानसरस्वती किशोरी आमोणकर, पं. दिनकर कायकिणी, पं. बाळासाहेब पूछवाले, पं. यशवंतबुवा जोशी, पं. रामाश्रय झा, पं. बबनराव हळदणकर, पं. लक्ष्मण कृष्णराव पंडित, पं. छन्नुलाल मिश्रा, पं. बिरजू महाराज, नृत्यपंडिता रोहिणी भाटे असे बुजुर्ग कलाकार; तसेच राजन साजन मिश्रा, उल्हास कशाळकर, राशीद खां, मुकुल शिवपुत्र, विजय सरदेशमुख, सत्यशील देशपांडे, श्रुति सडोलीकर, जयश्री पाटणेकर, वीणा सहस्रबुद्धे, आरती अंकलीकर, अश्विनी भिडे देशपांडे, इ. आघाडीच्या कलाकारांना चैतन्य कुंटे यांनी हार्मोनिअमची संगत कुशलतेने केली आहे. ते आकाशवाणीचे मान्यताप्राप्त कलाकार असून भारतातील, तसेच विदेशातही अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया, न्यूझीलंड, दुबई, जपान, सिंगापूर, इझ्राएल इ. देशांत त्यांनी कलाप्रस्तुती केली आहे.
एक बंदिशकार म्हणून प्रचलित व अप्रचलित रागतालांत अनेक गानप्रकारांच्या वैशिष्ट्यपूर्ण अशा सुमारे चारशे बंदिशी त्यांनी रचल्या आहेत, पैकी तीनशे बंदिशी ‘राग चैतन्य’ या ग्रंथाच्या दोन खंडांत (२०२०) प्रकाशित झाल्या आहेत. ‘सुरन गाओ सरस’, ‘संप्रति’, ‘नितही रहे गूंजन’, ‘संगीतधारा’, ‘प्रात समये’ व ‘सूर चैतन्याचे’ हे स्वरचित बंदिशींचे कार्यक्रम त्यांनी केले असून त्यांच्या बंदिशींचे ‘सृजन प्रथम’, ‘सृजन द्वितीय’, ‘रसिया’, 'स्मरणतरंग', 'टप्पेदी बहार' आणि 'राग निरागस' हे ध्वनिसंच प्रकाशित झाले आहेत. डॉ. चैतन्य कुंटे यांनी मराठी संगीतप्रकारांमधे अभंग, भक्तिगीत, लावणी, भावगीत, गझल हे प्रकार समर्थपणे हाताळले आहेत. शिवाय ‘साज ठुमरीचा’ या विशेष कार्यक्रमासाठी मराठीतील ठुमरीच्या रचना त्यांनी केल्या. चैतन्य कुंटे यांनी आजवर सुमारे २० ‘संकल्पना मैफिलीं’ची निर्मिती, संहितालेखन व सादरीकरण केले आहे.
संस्कृत साहित्याच्या प्रेमामुळे त्यांनी अनेक संस्कृत रचना स्वरबद्ध केल्या आहेत. आकाशवाणीसाठी त्यांनी मेघदूतम्, वसंतवर्णनम्, गीतगोविंदम्, रामगीतिकाव्यम्, गाहा सत्तसई, प्राकृतसरिता, उपनिषदांचे अंतरंग, कालिदासाच्या नायिका, तसेच शंकराचार्य, रामानुजाचार्य व वल्लभाचार्य यांच्या स्तोत्ररचना संगीतबद्ध केल्या असून ‘कालिदास विलास’ हा कविकुलगुरु कालिदासाच्या पूर्ण साहित्यकृतींचा आढावा घेणारा संगीत-नृत्य-अभिवाचनाचा रंगमंचीय कार्यक्रमही त्यांनी सादर केला आहे.
संगीताचा एकंदर मानवी संस्कृतीशी असणारा संबंध यावर डॉ. चैतन्य कुंटे हे चौफेर विचार करत असून त्यावर त्यांनी लेखनही केले आहे. त्यांनी लिहिलेले ‘पाश्चात्त्य संगीतसंज्ञा कोश’ (डॉ. अशोक दा. रानडे यांसह, २०१७, पॉप्युलर प्रकाशन), ‘रागचैतन्य प्रथम भाग’ (२०१९, अमलताश प्रकाशन), ‘रागचैतन्य द्वितीय भाग’ (२०२०), Hṛdayakautukam and Hṛdayaprakāśa: Translation and analytical study (with Dr Mugdha Gadgil, 2021, Aahat Publications) आणि 'भारतीय धर्मसंगीत' (२०२३, पॉप्युलर प्रकाशन) हे पाच ग्रंथ प्रकाशित झाले आहेत. ‘भारतीय धर्मसंगीत’ हा त्यांचा अभ्यासपूर्ण ग्रंथ ह्या विषयावरचा मराठीतील पहिलाच ग्रंथ आहे. ‘छंदोवती’ (मालिनी राजुरकर षष्ठ्यब्दीपूर्तीगौरव स्मरणिका, २०००), ‘पुण्यस्वर’ (‘पुण्यातील संगीतसंस्कृती’ विशेषांक २००९, बंदिश विशेषांक २०११, आग्रा घराना विशेषांक २०१२, किराना घराना विशेषांक २०१३, ठुमरी विशेषांक २०१४, गुरु-शिष्य परंपरा व लोककला विशेषांक २०१६) या विशेषांकांचे संपादन त्यांनी केले आहे. ‘स्वरस्मृती’ (पं. मोहन कर्वे गौरवग्रंथ, २०११), ‘मर्मज्ञ’ (डॉ. अशोक दा. रानडे गौरवग्रंथ, २०१२), महाराष्ट्राचे शिल्पकार चरित्रकोश - संगीत खंड (२०१५), डॉ. अशोक दा. रानडे लिखित ‘संगीत संगती’ (२०१४, राजहंस प्रकाशन पुणे) आणि या ग्रंथांच्या संपादनात त्यांचा विशेष सहभाग आहे. ‘मराठी विश्वकोश’ प्रकल्पात संगीत विषयाचे ते तज्ज्ञ सल्लागार आहेत. ‘महाराष्ट्राचे शिल्पकार चरित्रकोश - संगीत खंड’ ह्या कोशांसाठी त्यांनी महाराष्ट्राच्या संगीतेतिहासावर प्रदीर्घ प्रस्तावना लिहिली असून हा कोश व ‘विश्वकोश’साठी अनेक संगीतकारांविषयी चरित्रात्मक नोंदी त्यांनी लिहिल्या आहेत. ‘स्वरगंगा’ या ऑनलाईन संगीतकोशाचेही ते तज्ज्ञ-संपादक आहेत व त्यासाठी अनेक रागांची अद्ययावत विस्तृत माहिती त्यांनी लिहिली असून अनेक परंपरागत बंदिशींचे संपादन, स्वरलेखन केले आहे.
सध्या सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या ‘ललित कला केंद्र गुरुकुल’ येथे गुरु व सहायक प्राध्यापक म्हणून ते कार्यरत आहेत. ‘डॉ. अशोक दा. रानडे अर्काइव्हज’ या पुण्यातील एकमेव संगीत संग्रह-अभ्यासकेंद्राचे ते संस्थापक संचालक आहेत. ‘महाराष्ट्र कल्चरल सेंटर, पुणे’ या संस्थेच्या संगीतविभागाचे समन्वयक आहेत व तेथे ‘सुदर्शन संगीत सभा’ ही अभ्यासपूर्ण कार्यक्रम-मालिका ते सादर करतात.
‘पं. गोविंदराव पटवर्धन स्मृती पुरस्कार’ (२००७, कलाघर ट्रस्ट), ‘केशवराव भोळे संगीतकार पुरस्कार’ (२००९, स्वरानंद प्रतिष्ठान), ‘संगीता बेंद्रे पुरस्कार’ (अ.भा.गांधर्व महाविद्यालय मंडळ, २०१०), संगीतक्षेत्रातील योगदानाबद्दल पहिला ‘वसंतोत्सव पुरस्कार’ (२०११, पं. वसंतराव देशपांडे प्रतिष्ठान, पुणे), ‘धृपदिये शंकरबुवा अष्टेकर स्मृती पुरस्कार’ आणि ‘दि. गो. दातार संगीत शिक्षक पुरस्कार’ (२०१६, पुणे भारत गायन समाज), ‘रोहिणी भाटे नृत्य-संगीतकार पुरस्कार’ (२०१७, पुणे महानगर पालिका), ‘म्युझिक फोरम रिसर्च अवॉर्ड’ (२०१९, मुंबई), विनय चित्राव स्मृति सन्मान (२०२२), सरदार आबासाहेब मुजुमदार पुरस्कार (२०२२), मास्टर कृष्णराव फुलंब्रीकर स्मृति पुरस्कार (२०२३), लोकमत साहित्य पुरस्कार (भारतीय धर्मसंगीत ह्या ग्रंथासाठी, २०२४) देऊन डॉ. चैतन्य कुंटे यांना गौरविण्यात आले आहे.